Minsken

Swimles

trochPosted on 1 Comment1min read1157 views

Se hawwe hjirre in oerdekt swimbad spesjaal foar âlde stramme lju, mar ek foar lytse bern.

Regelmjittich tref ik der in famylje oan ùt in fier lân, hja binne net te ferstean. Heit helpt de bern ùt en yn de klean, de mem ha ik noch net sjoen.

It  lytse famke hat  in bikiny oan mar hâldt oan it lêst ta it holledoekje om.

Se kinne hast net wachtsje oant hja ophelle wurde.

It dy my tinken oan eartyds, ik ha ek swimmen leard mar dat gong er al oars om ta.

Wy wennen oan de Boarn,  ùs mem siet yn 't stap te breidzjen en hie in tou om de middel, it oare ein siet om myn middel hinne.

En as ik dan te fier it wetter yn gong luts se gewoan it tou oan en gong fierder mei breidzjen. Troch har krewearjen kin ik jierren letter swimme yn in echt swimbad.

Grutte donkere eagen sjogge my bliid oan, se kinne hast net wachtsje. It holledoekje komt ôf, de heit hâldt se goed yn 't each. 

Wat er ek feroaret, de noed bleaun it selde!

Yn wearde litte

trochPosted on 1 Comment1min read968 views

Se stiet flak foar my en raast wat yn myn ear.
Ik skrik sa dat ik it kopke kofje falle lit. 

"Werom raze jo sa?"  freegje ik.

"Jo binne dochs doof?" seit se.

"No, ik hear miskyn better as jo, juffer." sis ik lichtelyk oanbrând.

In hushâldelikehelp komt de keamer yn en rint regelrjocht op myn buro ta en begjint te sykjen.

"Wat sil dat?" freegje ik.

"Ik sil efkes in ôfspraak foar jo notearje."  seit se.

"Lit dat mar oan my oer." sis ik noarsk en sko har oan kant.

'Is dit no soarch?' freegje ik mysels ôf. As seit de tabblêd dat, wert se de hiele dei op rinne te sjen?

'It is de moderne tiid' sizze de  bewenners dy hun er net sa drok om meitsje en it wol bêst fine.

Sa bin ik nea west. Selsstannich wêze,  dy sels rêde... dat is altyd myn slogan west.

Mar as de tiid der is sil ik ien fan de earsten wêze dy er tankber gebrûk fan meitsje sil.

Nettsjinsteande ha ik enoarme bewûndering foar al dy lju dy yn de soarch wurkje.

Dei en nacht stean se klear foar minsken dy mei it lêste eintsje fan hun libben dwaande binne. 

Mar ûndanks dat hja as folweardige meiminsken behânnelje. 

Yn har wearde litte ...

Ferneamd

trochPosted on 4 Comments1min read1135 views

Sa as in hiel soarte minsken ha ik twa beppen hân. Faaks moat ik der noch oan werom tinke.

De iene beppe, oan mem har kant, wie in skatsje... alles mocht en alles koe. 

De oare beppe mocht my net lije, we leinen mekoar net. Yn har eagen koe ik neat goed dwaan, der wie noch in beppesizzer dy nei har ferneamd wie en dy wie alles.

Hoe koe dat no? frege ik my wolris ôf. Ik wie dochs ek nei har ferneamd?

Jierren letter bin ik der efter kaam; se mocht myn mem net. Se hie in oare frou foar har soan ûneare.

De leave beppe hat in belangrike rol spile yn myn jonge libben.

As wy wer es by har kamen, dan mochten wy hinne-aaien sykje en de geit melke.

It ùtsniende hartsje yn de hùskedoar gong gauris in amer wetter troch hinne.

It spultsje Mens erger je niet ha wy oan flarden spile want pake koe net oar syn ferlies. Ek fan de spylkaarten Liege en Peste wie oant lêst neat mear fan oer.

Doe wy âlder waarden joech se ùs op har eigen ienfâldige wize foarljochting en warskôge ùs foar it oare geslacht. 

Wat kin in beppe wat betsjutte yn in jong minskelibben...

Sukses

trochPosted on 0 Comments1min read1003 views

Yn in grutte kring sitte se te sintsjen op it plein. Mei grutte huodden op, sa dat de lytse rimpele kopkes ferdwine en ûnsichtber wurde.

Ek binne der dy in grutte sinnebril op ha, ek sy binne ûnsichtber wurden.

Miskyn troch de mylde sinne en de oangename sfear komme de ferhalen los.

Se ferhelje oer de bern, de iene hat it yn it libben al fierder skopt as de oare.

It binne allegearre wûnderbern, hja hawwe it allegearre better dien as heit en mem. Grutsk en breèdùt wurde de ferhalen langer en suksesfoller .

"En jo?"  freegje ik myn buorfrou; "Hoe is it mei jo bern?"

 "Ik soe net witte hoe se derùt seagen en ha fan in printsje net iens werkenne kinne. Se hawwe hege banen krige, ik sjoch se amper. Se hawwe it te drok, tink ik."

"Mar ik seur net hear." seit se; "It giet om it gelok fan de bern en net mear om mienen."

De simmerhoed wurdt ôfsetten en de bril opburgen. 

De kring wurdt lytser, de sinne giet ûnder ...

Sukses.

Nûmer santjin

trochPosted on 1 Comment1min read978 views

Mids de seal yn in grutte oanpaste wein sit se te wachtsjen op immen dy har nei har keamer bringe wol.

Ik kin har fan it swimmen en ha har fanôf it earste begjin yn myn hert sluten.

Se is ticht by de hûnderd mar osa by de tiid, each foar oaren en gjin eamelsek wurden.

Der sitse se dan, geduldich te wachtsjen op immen dy efkes tiid foar har hat. 

"Ik bring jo wol," sis ik; "wer wenje jo?"

"Nûmer santjin." seit se; "Ien heech."

Mar de lift is beset. "No, dan nimme we de oare dochs."  sis ik.

Sa sein, sa dien, mar har nûmer sit er net by.

"Myn man is stoarn." sis ik, wylts wy omheech sûzje.

"Minen ek." seit se; "Al wer  jierren allyn."

Dan seit se: "Mar it went wol, hear!"

De lift stoppet. Wy helje inoar noch efkes oan.

In geastbesibbe. Nûmer santjin.

Mienskip

trochPosted on 2 Comments1min read918 views

Wolle jo net wat foar de mienskip dwaan?" freget se.

Ik stean foar har yn 't kantoar, mei in bulte papieren yn 'e earm.

Se werhelle har fraach; "Wat mei jo graach dwaan?"

"Hoe sa?" sis ik.

Jo lykje my noch aardich by de tiid, dy ha wy hjir nedich."

"Ik doch al wat, ik lês âlde minsken foar en praat mei hun."

"Nè, ik bedoel jo ynsette, mei sjoelen, bingo as britsen." giet se fierder.

Ik hâld net fan spultsjes as kaarten, ik ferlies altyd en der kin ik net best oer.

"Jo meie ek wol helpe mei kofje ynskinken en koeke rûnbringen. Hâlde jo fan sjongen? Ien kear yn 'e wike sjonge wy meielkoar 'Fryslân sjongt!', in grut sukses."

"Ik kin net sjonge," sis ik; "ik moast my thûs en yn 't tsjerke altyd stil hâlde."

Se sjocht my fertwivele oan. "Der bliuwt net folle oer. Wer hâlde jo wol fan?"

"Nei minsken harkje, hun libbensferhaal fertelle litte en der oer skriuwe."

"Jo moatte it sels mar witte." seit se en set de kompjûter oan.

Mienskip.

Prikkels

trochPosted on 1 Comment1min read838 views

Jo moatte hjir wei." seit se; "Jo jouwe tefolle prikkels."

Ik bin op bisite op de ôfdieling Geriatry fan it sikehûs. 

Manlju en froulje sitte yn in rûntsje om de tafel yn de hûskeamer. Se sizze neat, op myn freondinne nei, dy besiket in petear op gang te krijen. Dan begjint se ynienen lûd telaitsjen mar troch in lichte harsensskansearing mislearret dat.

"Ik ha hjir in freon krige," seit se; "hy komt ùt Urk. De famylje nimt gauris in ieltsje mei, en dan stjonkt de hiele ôfdieling."

Se ferhellet, foar safier mooglik, oer de minsken om har hinne. De measten al op leeftyd. Se binne allegearre troch in ynfarkt troffen, spraak en beweging binne yn 'e tiis.

Stadichoan wurde de minsken om my hinne aktiver, lùsterje mei en somstiden besykje se ek wat te sizzen.

"Do moast hjir faker komme," seit Teatske; "se fleurje hielendal op en krije sels wer ynteresse foar de omjouwing."

"Jo moatte hjir wei." seit de suster; "jo jouwe tefolle prikkels foar dit soart minsken."

"Ik kom gauris wer." sis ik, en jow se in hân.

Prikkels...

Sterkte

trochPosted on 0 Comments1min read907 views
Foto troch Sharon McCutcheon fan Unsplash
Ik wist net dat ik sa ferneamd wie.

Grutte en lytse kaarten streame binnen. De post rint him it fjûr ùt de sportskuon.

Oerâl stiet boppe 'Sterkte', fansels goed bedoelde winsken.

Is der ek in oar wurd foar om in minske krêft ta te winskjen, frege ik my sels ôf.

Ûs taal is somstiden mar beheind, en kin net goed dùdlik omskriuwe wat min field.

Ek moaie gedichtsjes, selsmakke ferskes komme foarby. In prachtige eigenmakke kaart fan pjutters ùt it âldereinhûs.

Miskyn is dat de krêft wol. Dat lyts en grut blike lit; wy begripe dyn smerte wol.

Sterkte.

Diagnoaze (1)

trochPosted on 8 Comments1min read1671 views

Do moast nei dokter ta," sis ik tsjin myn man; "do hoastet my tefolle." "It giet fansels wol wer oer." seit er. Hy moat neat fan dokters ha.

Mar it wurdt alle dagen slimmer en hâldt ùs beide 's nachts klear wekker. De paracetamol en de bûsdoeken binne net oan te slepen. Ik ha myn nocht en freegje as de dokter efkes komme wol.

"Even een penicilline kuur." seit er; "Dan is het zo weer over."

Mar it wurdt minder, ik sjoch him eltse dei efterùt gean. Dan is it freedtemiddei, ik hâld it net mear ùt en skilje de assistente.

"Maar wàt heeft hij, mevrouw?" freget se, mei ien each op de klok. "Dat wiet ik net," sis ik oanbrând; "mar hy moat dalik komme."

"Dat gaat niet zomaar." seit se. "Lit mar!" rop ik; "Ik rêd my sels wol!" en smyt de hoarn del. De boadskip is oer kaam en in fremde dokter stiet al gau yn de keamer .

"Dy man hie allang yn 't sikehûs lizze moaten." seit er en skillet in ambulance en it sikehûs.

Ik ryd efter de auto oan en betink my dat eartyds wy ùs stil hâlde moasten want de dokter, dy wist it wol. No moatte wy sèls de diagnose stelle en sizze wat ùs mankearret.

Lokkich wiene wy krekt op tiid.

Ferdwale

trochPosted on 1 Comment1min read941 views
Foto troch Brandon Holmes on Unsplash
Ik rin troch it nije diel fan it sikehûs. Krektlyn is de ofdieling Geriatry iepene. Jo kinne de ferve noch rûke, de buordsjes fan de toiletten moatte noch ophong wurde.

Ik bin allinnich yn it yntinse nije gebou. It is tsien ûre west, it grutste part fan it personiel is nei hûs.

Wer soe ik de haadyngong fine kinne?

Panikerich sjoch ik om my hinne. Ik sis tsjin my sels; "Rêstich bliuwe fanke, do fynst fêst wol in ùtgong."

Ik rin fan de iene gong nei de oare, eltse doar is hermetysk sluten.

Logysk fansels it is de ofdieling fan minsken dy bysûndere soarch nedich hawwe.

Ik nim de lift -wat nûmer sil ik yndrukke?- Mar op de B, dan bin ik teminsen op de begeane grûn.

En dan ta myn grutte opluchting stiet it frommeske fan de taksje nei my te wiuwen. Mei in grutte swaai giet de doar iepen, ik slach my earmen om har hinne en jou har in dikke tút.

"Kom mar gau mei," seit se laitsjend; "ik bring jo thùs."

Moarn as ik wer kom, soe ik dan de keamer fan myn man fine kinne?

Ferdwale.