D’r is meer…

En no is hy ferstoarn

trochPosted on 2 Comments0min read387 views
Fan in hele leave neef hie ik in presintsje krige. Hiel orizjineel, in abonnemint op de bekendste krante fan Fryslân.

‘Do hâldst fan krantlêzen,’ sei hy altyd.

Koartlyn is hy ferstoarn en ik mis him. Somtiden kin min in persoan misse dy net sa nei by jo stiet en dochs deun genôch om de leechte as in soarte pine te ûnder gean.

‘Hy wie fan de ‘kâlde kant”, soe myn mem wol sizze. Mar doe ik him sa’n heale iuw foar it earst moete, klikte it daliks.

We ferstienen inoar sûnder ùtliz.

Der gong wol fyftich jier oerhinne. Hy gong foar syn wurk nei it bûtlân en ik krige in man, wer ik fan hold en in húshâlding mei stichte.

Oant ik him in skoft lyn wer moete. Der mocht dan wol fyftich jier tusken lizze mar it gefoel en it kontakt wie nea feroare.

En no is hy ferstoarn…

Eltse moarn lês ik de krante en tink oan him. Wat is echte freonskip dochs wat wurdich, betink ik my.

Freonskip en leafde se lizze deun by inoar…

Kringloop

trochPosted on 2 Comments0min read555 views

Mei de taksy

trochPosted on 1 Comment2min read284 views
Binne jo kristen?”, freget de sjauffeur oer syn skouder. Ik bin der net op beret en sykje om in antwurd.

Ik bin 0p reis nei myn soan en sit efteryn yn de taksy. Of eigenliks yn in auto mei sjauffeur fan Valys, dy giet wat fierder dan de gewoane taksy.

Op de hinnereis hie ik in Fryske garaazjehâlder út as bestjoerder en op weromreis dizze jonge man út Rotterdam. Neat op oan te merken, beiden wiene op tiid en beiden hawwe in kreaze en skjinne auto.

Nei dat lêstneamde twa froulju yn Den Haag offset hat, docht de TomTom de rest.

“Ik zal mij even voorstellen, wij zijn nog niet thuis.” begjint hy. “Ik ben die-en-die, Iraniër en woon in Rotterdam. Ik ben sinds enkele weken eigenaar van deze taxi en dus ZZP’er.”

Nei dat wy oan inoar foarsteld binne, giet de reis op de drokke diken fierder.

En jitris komt de fraach: “Bent U een christen?” Ik anderje skruten; “Ik probeer het te zijn.” Ik freegje my sels ôf; werom doch ik no sa oneigen? Ik ha dochs oeral in antwurd op?

“En U?”, sis ik dan mar, “Gelooft U ook ergens in?”

“Ja,” seit er, “ik ben Islamiet. Mohammed is mijn grote voorbeeld.”

It wurdt efkes stil yn de taksy. Wat moat ik der no op sizze? As hy der no steun en treast fan hat, werom net?

Nei in lange rit set hy my út. We binne byinoar kaam, soe dat ek sa net yn it grutte wrâldbarren barre moatte?

Ik winskje him sukses mei sy eigen taksy en hope mar inoar wer es tsjin te kommen…

Werom sjen (2)

trochPosted on 1 Comment1min read340 views
It is wer safier: in nij jier stiet 0p de libbensdoar te klopjen.

Ik wol net oan dat stomme gedoch -werom sjen- meidwaan. It jout ús neat, it jier is foarby, jo kinne er ommers neat oan feroarje en it is sûnde fan jo enerzjy.

En dochs dogge jo er oan mei… efteromsjen.

Somtiden wie it in feest mar somtiden ek om te gûlen. ‘Sa is it libben no ienkear, nimme sa as is.’ seit myn heit dan.

Mar wist dy man better? Soe hy alles naam hawwe?

It wiene oare tiden. Earmoede wie er oeral, min socht de gesellichheid byinoar. Ek ik ha yn myn libben tiden fan rykdom kinnen, mar ek fan ‘wa moat earst syn jild hawwe?’

Der wiene ek jierren fan gelok, mar ik wie jong en tocht dat it sa bleaun. Dat soks gewoan wie.

De tiid hat my no ynhelle en ik belibje no oare gelokkige tiden. Dy by myn âldens passe, sis mar. Ek dan kinne jo ek gelokkich wêze en tarre op it gelok fan eartiids.

‘Wat kin ik foar jimme dwaan?’ freegje ik myn soannen. Ik wol net sokken stopje as breidzje, dy tiid is foarby. Ik moat mar efkes telebankierjen as nei myn webside sjen. Der moat nedich in nij stikje komme.

Want lokkige tiden binne yn oantocht.

Mei de tiid mei gean

trochPosted on 3 Comments2min read1408 views
Foto troch Mateusz Dach fan Pexels
San dikke tsjien jier ferlyn kaam de soan thùs mei in kado. ‘Foar mem,’ sei er en sette in grutte doaze midden op tafel.

‘Wer is dat foar?’ sei ik, ‘ik bin net iens jierdei.’

‘Pak mar ùt.’  sei er.

Nei dat de tafel beseit wie mei wiete boltsjes skûm komt er in grut skerm tefoarskyn. 

‘Wat no?’  frege ik ferbjustere, ‘Wat moat ik dermei?’

‘Hiest tefolle jild yn ‘e bûse ?’ sei syn heit noch.

‘Mem moat oan ‘e kompjûter. It is no tiid en net ùtstelle want dan is it te let.’

Djip under yndruk en en oertsjûge fan myn eigen unkunde waard de kompjûter oansletten.

Derop folge tiden fan machteleazens en lilkens. ‘Werom snap ik dat no net?’ fersuchte ik dan en woe him yn de grize container smite.

As ik stadich oan it in kromke troch krige hoe as it wurke, dan wie der wol wat oars wat it net die.

‘En no Telebankierje.’ sei de soan op in dei, 

‘Ach né, wol?’ sei ik deabenauwd, ‘Dat komt op de kop ferkeard.’

‘Nuchter neitinke, goed lèze en gewoan dwaan wat it apparaat seit.’  sei de soan wer. Ek dat krige ik under de knibbel.

En no, safolle jier letter, tank sy in trochsetterige soan, kin ik er net mear sûnder. Wa kin dat sizze op myn âldens ? 

‘Mei de tiid mei gean, Mem, jo binne nea te let om te learen. 

Tankje wol soan …

Achthûndert

trochPosted on 1 Comment1min read1211 views

Yn in rûnte fan tachtich jierrigen bin ik oan it foarlêzen ût Tidenhawwetiden.

De measten lju sitte yn in oanpaste wein as hawwe de rollator under hannerik. De iene is noch hiel skerp fan geast en de oare lit de wurge holle al gau hingje. 

Myn freondinne lêst foar yn de Hollânske taal en ik yn de Fryske.

By underfining wit ik dat it in koart ferhaal wêze moat, it moat werkenber wêze. It moat daliks hun oandacht hawwe, se moatte it sels wer opnij belibje…

Troch de tiden hinne skreun ik oer blidens mar ek oer fertritlikens.

Oer  myn man en ùs jonges, oer hun wederwarichheden (“Net alles fertelle, Mem.” seine se wol es). 

Oer Max, Olly, Jelle en Stientsje, want bisten hearden er altyd by.

Mar it gie ek faaks oer lju dy ik tsjin kaam yn it deistige bestean. En wat is no boeiender dan minsken?

Blidens en drôfens wikselden mekoar ôf, ek yn myn libben.

De achthûndertste tiden mocht ik hjoed skriuwe, it iene sloech meer oan as de oare fansels, en de stavering wie ek net altyd sa as it wêze moast.

Tige tank, freonen, folgers, lêzers én passanten, foar al dy jierren fan freonskip. 

Achthûndert… 

Maarten

trochPosted on 0 Comments1min read1107 views
Foto: Omrop Fryslân
Kloften folk steane op brêgen en bermen en hingje yn lantearnepeallen.

En dat allegearre om mar in glimp op te fangen fan de swimmer dy iensum troch it wetter ploetert.

En dat docht er allegearre foar minsken dy de freselike sykte kanker hawwe as oan stoan binne.

Yn tinzen swim ik mei him mei troch de neare nacht oant de sinne wer opkomt.

Wat soe der yn al dy iensume oeren troch syn holle gean, freegje ik my ôf. Soe er oan syn frou tinke as oan syn beide famkes, as hoefolle stempels noch?

Ik wit net werom mar it makket my emosjoniel, it byld fan de swimmende man.

Se sille my net op ‘e wal stean sjen as op in brêge te jûchheie. Ik sil oan him tinke en hoopje dat hy mei sukses syn doel berikke mei wat hy foar eagen hat.

Dy Maarten

In hiel grut applaus is hjir wol op syn plak.

Folkslieten

trochPosted on 0 Comments1min read1927 views

De kûgel is troch de tsjerke. Nei lang geharre war fan ferskate lju en regearpartijen is it sa fier: de folkslieten moatte op skoalle wer leard en song wurde.

In fyn it in goed beslut, myn man dêrtsjinoer fynt fan net. En sa binne wy op de iere moarn oan it diskusearjen en wurde it net iens.

Ik moat earlik sizze; ik hâld fan folkslieten. Foaral fan it Fryske. As er wer in kampioen fan Fryslân op it podium stiet en ùs folksliet wurd song, hâld ik it net droech.

Mar ek as it Wilhelmus earne op de wrâld klinkt bin ik djip rekke.

It komt fan ùt de oarloch, tink ik.

Wy hiene in radio under de matros yn de bedste. En op tiden dat it ridlik feilich wie sette ùs heit Radio Oranje oan en begong de útstjoering mei it Wilhelmus.

Ek op skoalle learden wy it folksliet, lokkich twa kûpletten en net alle fyftsjen. We hiene in master dy der neist ùs ek it Fryske Folksliet learde. En as ien it goed opsizze koe dy krige in moai skrift mei pompeblêden der op.

Eltsenien jong en âld moat it kinne. It heard by ùs bestean.  ûs Frysk en Nederlanner wezen.

Derom sa lyts mooglik begjinne!

Folkslieten.

Jelmer

trochPosted on 4 Comments1min read1586 views

Tink er om!” ropt se. We sitte achter yn de tùn, myn buorfrou en ik.

It is stil om ùs hinne. In protte minsken binne al op`n paad. De stilte wurdt allinnich fersteurd troch fûgels en it ferkear yn de fierte. In trein lit witte dat er der oan komt.

Dan ynienen ropt se; “Tink er om!” In grutte moaie brune flinter mei oranje en wite wjukken giet op myn knibbel sitten.

Stil sitten bliuwe hear.” seit se noch es.

“Wêrom?” sis ik.

“Dat is ùs Jelmer.” seit se.

In pear jier ferlyn hat se in soan ferlern oan kanker. Yn ferskate bisten sjocht sy him werom kommen.

We sitte beide deastil. Ik doar my net te bewegen.

Dan komt er in selde flinter neist him sitten.

“Wa is no Jelmer?” freegje ik.

“Wit ik net. Dy it langst sitten bliuwt, tink ik.” seit se.

Efkes letter fleane se in rûntsje om ùs holle en fuort binne se.

Wat is dat dochs mei minsken dat se hun dierberen werom sjogge yn blommen en bisten? Se hawwe se nea los litte kinnen, tink ik. De groede is noch altyd te farsk.

“Dag Jelmer,” sis ik; “komst mar gauris wer.” 

Dy Jelmer…

 

Mem dochs

trochPosted on 4 Comments0min read1169 views
It reint ast spield. Wy drave hurd nei de supermarkt. By de grutte glêzen skodoarren stiet in jong famke mei de strjitte krante. Dweil trochwiet stiet se te wachtsjen op immen dy in krante fan har keapje wol.

Mar se stove allegearre by har lâns. Se sjogge har net iens as wolle har net sjen. Elts is mei syn eigen ding dwaande.

Ek wy geane hastich by har lâns. ‘Dat biddeljen ek altyd.’ tink ik by mysels.

Mar dochs fiel ik my altyd skuldich as ik mei myn winkelwein fol boadskippen by har lâns rin.

De soan en ik slaan fan alles yn, de karre rekket aardich fol. Efkes letter komme wy mei in ôfladen karre wer by it famke lâns.

‘Krant kopen?’ freget se yn in fremd dialekt. It wetter rint yntyd by har lea del. Mei in skean each sjoch ik dat soan har in brifke tastoppet.

‘Wêrom dochst dat?’ freegje ik foarsichtich.

Ik sjoch efterom en sjoch in man op it famke takommen. Se prate efkes meielkoar en dan leget se de bûse.

‘Der giet dyn jild.’ sis ik.  

‘Mem dochs,’ seit er; ‘sjoch es yn de karre. Wy hawwe it dochs poer bêst.’

‘Ja jonge, do hast gelyk.’ en ik skamje my …