Minsken

CoronaDe wraldMinsken

Oprjochte skamte

troch Posted on 3 Comments 0 min read 283 views

 

Ik bin yn de war.

Der komt safolle op my ôf, myn harsens kin it hast net mear byinoar feie.

Min is oeral opstannich en moat him uterje. Alles moat yn gruzeleminten; bushokjes, etalages, oare minsken, en alles wat min fjirder noch tsjinkomt op jin paad.

'It is dochs mar fan in oar..' en ramme der op los.

En it bart net allinne yn Hollân mar ek yn ús Heitelân! En dér sit ik no mei.

Wy wolle dochs Friezen wêze? Wy binne dochs oars as 'dy oaren'? Wy dogge oan dy healwizens dochs net mei??

Litte wy ùs, as sa folle iuwen lang, ta foarbyld stelle. Praat er meie oaren oeren, hárkje nei inoar. Wy wolle ùs goeie namme as 'Oprjochte Friezen' dochs net kwyt?

Dat ús Skamte wer Grutskens wurde mei. Dán pas sil ik wer grutsk op myn lân wêze kinne...

Skamte. Oprjochte skamte.

 

De wraldMinskenOm it husOp stap

'Verstaat u mij?'

troch Posted on 3 Comments 2 min read 753 views

Verstaat u mij?" freget de grutte, rizige man neist my.

Yn it âlderein hûs weard ik wenje hawwe wy sa no en dan in foarlês middei. Dy wurdt dan fersoarge troch de ynwenners sels, de gearkomsten wurde goed besocht.

Al hoe wol de gelûdsapparatuer wol es wat te winsken oer lit, want net elkenien wit er mei om te gean. En it hearren en sjen is er by de measten lju net op foarút gong.

"Verstaat u mij?" seit myn buorman noch es. "Ik ferstean jo wol, hear." sis ik.

"Maar ik ú niet." hâldt hy fol en giet yn it echte Jordaansk-Amsterdamsk fierder.

"Nim mij net kwealik," sis ik, "ik wol jo net kwetse." en gean oer yn it Hollânsk.

Under it foarlêzen troch fertelt hy dat syn dochter in doarp fierderop wennet. Der moast in plak foar him fûn wurde want hy koe net mear allinnich weaze. En sa is it dit âldereinhûs wurden.

Hy is ûnwennich, hy mist syn hûs en begrypt de taal net.

"Jo moatte jo ûnder de minsken jaan," sis ik, "en Fryske berneboeken lêze."

"Ek hawwe wy, om te begjinnen, in prachtige jeu de boules baan, en in moaie biljerttafel. En Bridge-klubkes binne d'r ek genoch. Foar elk is er wol wat."

In pear wike letter moetsje ik him wer. "Hoe giet it mei jo?" freegje ik.

"Een stuk beter." seit er, "Die Friezen zijn best aardig."

"Dat wist ik wol." sis ik... 😀

Photo by Jeff Sheldon on Unsplash

CoronaMinskenOm it hus

Puzelje

troch Posted on 0 Comments 0 min read 329 views

We moatte wat dwaan, tocht ik by my sels op in nacht do ik net sliepe koe.

Nei dat ik de hele famylje oan myn each foarby gean litten hie, tocht ik; 'En de lju dan dy oan dyn gong wenje?' Hoe kinne se my no en hoe kin ik har? Wy kinne inoar sa stadichoan fan it moarn en dei sizzen, mar der hâldt it mei op.

En sa kaam ik op in idee om in puzel út te lizzen op in tafel, midden op 'e gong. Sadat elk dy er lâns komt it ûntbrekkende stikje derby sykje kin.

De earste puzel is al klear, de twadde komt er oan. It is in grut sukses.

Wylst de fingers troch de  stikjes puzel geane wurdt er praat, oer wat min persoanlik dwaande hâldt.

Ik lear in buorfrou kinnen dy mei in fuotballer troud is. Myn buorman dy syn libben lang timmerman west hat. In oaren ien hat boartsjebouwer west en 'hat de skipkes op it droege', seit er grutsk.

Geande wei komme se los, en sa leare wy inoar better kinnen.

De puzel is ôf de twadde leit al klear. Se binne net oan te slepen. Anton Pieck is no oan beurt.

Wy binne tichter by inoar kaam, en dat wie de opset ommers!

Der sille mear puzels foar nedich wêze dat wy inoar goed kinne  mar it begjin is er.

Puzelje!

De FamyljeDe wraldMinsken

By de tiid bliuwe

want de tiid haldt gjin skoft

troch Posted on 5 Comments 0 min read 1528 views

By de tiid bliuwe.' seit myn soan en sjocht my twingend oan.

Ik bin net de jongste mear en ha oeral útlis by nedich. En dan fiel jo je somtiden in bytsje stom. Mar ik lit my net kenne fansels.

Mar ik kom er mei myn arguminten, hoe goed ik de ek formulearre ha, net foarwei.

'Jonge,' sis ik dan, 'dyn mem is al âld, alles is fersliten en net yn te ruiljen.'

'Mem stelt har oan.' seit ien soan, 'Mem kin mear as sy tinkt.'

En sa komt er, foar dat ik it yn 'e gaten ha, in ûnbidige telefyzje oan 'e muorre.

Ek it robúste skilderij fan Piet van der Hem en Ids Wiersma's etsen moatte romte meitsje.

De stuollen moatte fansels allegearre wer fersetten wurde want Netflix easket dat.

'Mem moat in nije telefoan ha.' seit in oare soan. 'Myn âlde docht it dochs noch goed.' sis ik.

Twa dagen letter, yn in prachtich doaske, bringt de besteller de bestelde telefoan. 'Dit is de nijste smartphone.' seit hy, 'Dy kin alles behalve kofje sette.'

'Wat kost dat no?' freegje ik, sunich dat ik bin, want ik bin ommers opwaakse mei de fingers op de knip. Goeie doelen en sa kinne best wat jild krije, en ek de bern hoege net nei de itensbank. Mar fjirder...

Nei in protte obstakels en nachten wekker lizzen jou ik my oer, gjin ferset mear mar genietsje fan de nije tiid.

'Tankje wol, jonges. Nim mij net kwea ôf, in mem dy út in oare tiid komt. Ha wat geduld mei har,'

De telefoan giet. Hoe set ik him ek alwer út?

By de tiid bliuwe. It falt net mei.

CoronaDe FamyljeMinskenOer mijsels

Jierdei yn beheindens

troch Posted on 3 Comments 0 min read 666 views

Op myn jierdei, wer ik neat fan ferwachte hie, mochten mar trije minsken komme. No, dy wiene dy wike al west, dat ik hoegde gjin djoere Oranjekoeke te bestellen.

Ek de sliterij koe ik foarby ride, de drankoargels en dy thús nea sêd krije bleaune thús.

Myn broer en syn frou, dat wist ik, dy komme al salang as sij libje. Mar oare gasten hie ik net op rekkene. De measten sieten yn karantêne.

Mar geande wei waard de rûnte grutter en grutter. 'Oardel meter! rop ik tusken de buorrel en it gebak troch. Mar nimmen ferstiet my net mear.

It petear giet oer it gefaar fan de besmetting. We binne it hielendal mei inoar iens; ôfstân hâlde, en sa krûpe wy geande wei tichter tsjin inoar oan.

It wurdt letter en letter en de sfear is goed. Wy binne it mei minister de Jonge iens, gjin feestjes, dat is te nuodlik mar san jierdei oan hûs moat dochs kinne?

En ik gean noch mar es mei in drankje lâns. It wie geselliger as eartiids do alles mocht en koe is min algemien fan miening.

Hja komme ien foar ien by my lâns en jouwe my in triuw mei de earmtakke.

'Betanke hear!' sis ik mei it moet fol en jou gjin tút. No ja, in lytske  dan...

Tige tank, minsken!

Nea ferwachte mar in  hiel soart werom krige.

It wie in jierdei yn beheindens. 😊

CoronaDe wraldMinsken

Besite

troch Posted on 1 Comment 0 min read 444 views
Foto troch Abdullah Ahmad fan Unsplash
Mei ik komme?" freget se skruten. Hja stiet by de haadyngong.

De juffrou dy telefoantsjinst hat, hâldt har oan de regeltsjes. "Jo hiene jo melde moatten." seit se wat soer.

Nei ûntsmetten fan hannen en mûlkapke mei se nei boppe ta.

"Jo binne al in kear by jo mem west." seit se tsjin myn soan en bledderet yn de papieren.

"Ja mar dat mocht dochs," seit hy, "Ik bin net yn hûs west. Ik ha har allinnich mar op helle..."

No meie wy trije besikers yn 'e wike ha, de rigels binne wer losser wurden. Wa sil ik freegje?

Ik wit it net. Sy hawwe grut gelyk mei har string belied mar... hoe folle fertriet komt der efter wei?

Trije besikers yn 'e wike. Gesellich!
(..)

CoronaDe wraldMinsken

Pas op inoar,
dat is it beste

troch Posted on 3 Comments 0 min read 1479 views

Wolsto dy yninte litte tsjin de corona?

Dat is de wichtichste fraach hjoed de dei. De minsken om my hinne binne yn de war; wat is it beste? De bern wurde skille, sels witte se it ek net wat te dwaan.

Fan heger hân witte se it ek net, seit min. Min kin kieze: moarn yn Ljouwert of pas folle letter hjir, yn it tehûs.

Hoe komme wy yn Ljouwert? En de bern fine dat it sa gau mooglik gean moat.

'It skeelt wol twa wike mei de GGD,'  sizze se, 'we binne twa wiken langer beskerme.'

Wat is dat op in minskelibben, twa wike? 'Leaver hjoed as moarn.' seit de soan.

'Ik bin oan alle kanten beskerme,' sis ik, 'Ik ha as popke al hiel lyts ûnder in protte gegûl ynjeksjes hân en bin tachtich jier wurden.'

It hoecht om my net, al dy heisa. Mar ik bin mar taskouwer en hear nei de lju om my hinne.

Pas op inoar, dat is it beste...

CoronaDe FamyljeDe wraldMinsken

Optimistysk bliuwe...

troch Posted on 1 Comment 1 min read 680 views
Foto troch Snowscat fan Unsplash
Hy soe er rûn kofjetiid wêze.

Ier en betiid fan bêd ôf, fansels. Einliks al yn de nacht oan it skarreljen. Want sa bin jo as mem. Hâldt hy no fan reade wyn as rosé? Bier net, dat wit ik noch wol. In pear gebakjes kocht en ik bin er klear foar.

Mar it wurdt letter en letter en gjin soan te sjen. 'Kom mar wat letter.' ha ik noch sein; 'It is hartstikke glêd.'

De telefoan giet. Hy seit: 'Ik mocht er net yn want mem hie fane wike al ien op besite hân. D'r mei mar ien besyker iene wike komme.'

Hy is wer nei hûs gong. Ik ha de Oranjekoeke yn de djipfries dien en de wyn yn de goatstien lege.

Ien minske mei op besite komme, mar wa? Hoe moatte wy dat no hawwe? We hawwe twa soannen...

Rinne wy no net mear emosjoneel skea op dan troch it firus? freegje ik my ôf.

Oant nije wike, hear. Jimme moatte ûnderling mar útfjochtsje wa komme mei as wa net. As it mar ien persoan is.'

Optimistysk bliuwe. Wa sei dat ek wer?

CoronaMinskenOp stap

Oankrûpe

troch Posted on 1 Comment 1 min read 777 views

We steane tegearre foar de kassa yn de supermerk, de man en ik.

Ik wit net wat it is mar somtiden dan springt er in fonk oer. Hy wie my al earder op fallen, do bleaun it by in knikje.

Ik bin hjoed wat yn in dwerse bui, dat hat min wol es, wat der de reden fan is?

It begûn al by de haadyngong. Der hâlden se my tsjin omdat myn noastergatten te sjen wiene, en dat is in útnoeging foar it firus, seine se. En sis no sels, wa wol der no ynsitte?

Efkes letter stean ik yn de supermerk. Ik hâld my netsjes oan de giele strips dy't oeral op 'e flier plakt binne.

Mar de man dy my al earder opfallen wie lit my foar gean. It  kassafrommeske ropt; "Jullie moeten je aan de strips houden, hoor!"

"Ha jo in sintimeter by jo? Dan sil ik it efkes útmjitte." seit er. Ik hear it wol, wy sitte yn deselde dwerse bui. 

"Mar as dat net mei, mei ik jo dan wol efkes oankrûpe?" freget er gnizend efter syn mûlkapke.

"Nee," sis ik. "der moatte jo mei wachtsje dat alle golven oer ús hinne gong binne. De tiid fan oankrûpen en ôfstân hâlde is noch net foarby!"

Ik set it mûlkapke op en gean fuort. It krûpke komt wol as it mei fan de tiid...

CoronaDe wraldMinskenOp stap

Kryststikje fan it Libben

troch Posted on 3 Comments 0 min read 989 views

Troch de coronarigels wurdt er troch de fersoargingshûzen fan alles útfûn om de minsken mar ôflieding te jaan. Ek oan my waard de fraach steld; "Wer hâlde jo fan?" Der moast ik oer neitinke.

Spultsje dwaan as kryststikjes meitsje?
Kryststikjes meitsje kin ik ek net -ik bin net kreatyf- mar ferhalen fertelle, dat kin ik dan wer wol..

Spultsje dwaan wol ik net, ik kin net oer ferlies. Ik moat my ta de tienen út skamje; it hat my nea boeie kinnen. Wol doe de bern lyts wiene mar letter net mear, doe hie ik wichtiger dingen oan 'e holle krige.

Damjen en skaken, dat waard noch wol dien, mar der wûn de telefyzje it úteinlik wer fan. Ik fernuverje my er alle dagen wer oer wat men noch wit fan dy âlde spultsjes.

"Krystkaarten meitsje, dat is wat foar jo." sei se, en skoud my in oerbiede doaze mei materialen oan. Oan in grutte rûne tafel sitte fjouwer froulju, hja ha keazen foar de krystkaart.

It begjint al mei in protte steuring, se wolle allegearre deselde skjirre ha. Ek oan de sulveren ingel wurdt lutsen.

Ik hâld my ôfsidich en fernuverje my oer safolle kriich op dy âldens.

It is stil wurden, einliks hat elk syn opdracht fûn. Ik sjoch om my hinne en tink 'wat foar minsken binne dit no?  want dát boeit mij.

'Wa bin dit? Wat ha se yn har lange libben dien? Wat ha sy meimakke?'

Stadichoan wurdt it stiller en ûnder it plakken en knippen troch komme de ferhalen los. In frommeske hat altyd in blommesaak hân, mei feardige fingers siket se om it juste tûkje en stjerke.

Mar de measte fingers binne te grau troch it swiere wurk wat se har libben lang dien hawwe.

It grutste part hat buorke, se ferhelje oer minne jierren mar ek oer de goeie, do alles noch yn de fleur wie.

Wylst de kryststikjes groeie ûnder de fingers, sit ik boeit te lústerjen. De tiid flócht om.

Mei grutte bewûndering sjoch ik nei dizze froulju,

it moaiste kryststikje sit rûn de tafel, it is net nei te meitsjen.

Oer Wokke

"Efkes oer my sels want wa my net kin bliuw ik in fremde foar. Ik bin berne yn Âldeboarn en de jongste fan fjouwer bern. "Twa jonges en twa famkes. In Keninklik Getâl." sei ùs mem altiid."

Lês mear ...

Sa ist en net oars

“’t Is in mâl ynkyk, sei de âldman, en syn wiif hie gjin tosk mear yn ‘e mûle.”

Hoefolle hjir?

Op 't stuit 7 lêzer(s).

Resint kommentaar

Doe op dizze dei

Samar in stikje

Flagje

Kategorieën

Archyf

Tidenhawwetiden stats

Tal berjochten: 829
Tal blèdsiden: 10
Tal reaksjes: 1,744
Tal kategoryen: 11
Tal tags: 25
Tal wurden: 233,023
Yn totaal media: 1,935

Lêste update:
22 novimber 2021 @ 20:37