Om it hus

Skiftsje

trochPosted on 3 Comments1min read1240 views

Yn welke bak moat dit no wer?” freget myn man. Wifeljend stiet er boppe in rigele ôffalbakken. Se steane sa opsteld dat it foar elts dudlik is hokfoar ôffal der yn moat.

Wy binne allegearre der fan oertsjûge dat er wat dien wurde moat oan dy grutte bulten ôffal. Ek wy binne begien mei ùs ierde en witte ek wol dat it sa net fierder kin.

Mar somstiden binne wy der mei yn `e tiis. Yn welke bak moat dit ek al wer? Wifeljend stean ik dan mei de brot yn `e hannen boppe de bakken.

Papier by papier, glês by glês, klean by klean en grien by grien, dat is allegearre sa klear as in klûntsje. Mar dan komt it; is dit no papier as plestik? Der sit metaal yn; moat it no dochs yn de grize?

Wat hiene wy it eartyds maklik, tink ik by mysels. De molkboer kaam twa kear yn `e wike der by lâns. In mingel sûpe as in mingel molke as sûpenbrij. It waard allegearre ofmjitten en yn in boekje skreun. Ien kear yn de wike waard er ôfrekkene.

Wat wie it libben dochs simpel.

Skiftsje. Is it allegearre net wat oerdreun hjoed-de-dei?

Wy binne mei ùs ierde begien en derom sille wy dochs skiftsje moatte …

Wat stjonkt it hjirre

trochPosted on 2 Comments2min read1345 views

“Mem, it stjonkt hjir.” seit er en smyt syn jas op `e  kapstok.

“Wer stjonkt it dan nei?” freegje ik op misledigjende toan.

Nei âlde minsken.” seit er.

“En wat foar rook is dat dan?” freegje ik.

“Muf. As wie der yn dagen gjin mins west.”

En sa sit ik efkes letter in berjochtsje te skriuwen nei de wenningbou. Yn it Frysk fansels want myn ûnderfinings binne dat sy dy earst lêze want dat docht net elkenien .

Yn poètyske taal en mei gripende tekst besykje ik te fertellen wat de krupsje is. “Mem,” seit de soan; “it is gjin stikje foar Mem har blog hear.”  

Mar no ik ienkear op dreef bin, bin ik net te hâlden.

Ik fertel wiidweidich oer de unfrisse lucht dy`t hjir yn ‘e hûs hinget. Wy sels binne al op ûndersyk west. Yn de elektryske kast yn ‘e gong en op ‘e knibbels ûnder it lûk fan de flier. Mar nergens wat fergongkelikens fûn, in rôt as mûs as wat foar bist dan ek.

“Sa,” sis ik; “it berjocht is foart. En no mar ôfwachtsje wat er op komt.”

“Dat wurdt neat.” seit hy; “Want it is bouwfakfakânsje.”

Syn wurden binne amper kâld as de telefoan giet.

“Binne jo aansen thùs?” seit it frommiske fan de wenningbou; “De man dy`t hjir oer giet komt er oan.”

“Nò, nò,” seit de soan; “sokke service ha wy net yn Hollân .

“Mar by ùs wol.” sis ik; “Do bist hjir yn Fryslân.”

“Gewoan faker de kraan rinne litte.” seit de monteur; “Jo binne te sunich mei it troch spielen.”

Wat stjonkt it hjirre …

Ajax-matte

trochPosted on 4 Comments2min read1313 views

Kin ik jo helpe?” freget in stimme achter my.

Ik draai my kerbintich om. Der is Jan mei syn hûntsje. Se komme krekt werom fan hun fêste rûntsje.

“Kin ik jo helpe?” seit hy noch es.

Dit is net goed foar jo rech, sa te sjen. Sil ik it efkes fan jo oernimme?” freget er, pakt de hûn op en set him fêst oan de tùnbank.

“Ik bin fan berop tùnman, sjoch.” seit er noch.

Mei fêste hân begjint er te meanen, hin en wer, fan foaren nei achteren. Fol bewûndering stean ik der nei te sjen.

“Wat dochst dat kreas.” sis ik. “Dit wurdt in Ajax-matte.” seit er.

Sa heard it te wezen. En al dy jierren ha ik mar raak meand en wie er ek noch grutsk op.

“Moast ek in kantsjeding ha?” freegje ik.

“Wat is dat?” freget er. “No,” sis ik; “der snije jo de kantsjes gers mei ôf.”

“Oh. Jo bedoele in trimmer.” seit er.

Skamsum gean ik yn `e hûs. Wat wit dizze jonge in soart fan tùnkjen. Ik ha al dy jierren mar wat omgriemd, besef ik my.

Tefreden sitte wy efkes letter oan `e kofje en prate oer syn wurk. Mar foaral oer syn hûntsje want dat is syn beste maat dy `t oeral mei hinne giet .

Myn rech is in stik opknapt. Komt dat no troch dy jonge as troch de Ajax-matte?

”Nije wike kom ik wer.” seit er; “Krekt salang oant jo krupsjes oer binne.”

Tankber triuw ik him wat yn `e han. “Keapje mar wat snobbersguod foar de hûn.”  sis ik.

Ajax matte …

Skrutens

trochPosted on 8 Comments1min read1285 views

Ik ha wat foar mem meinaam” seit er.

Mei in grutte haal fan syn earm wurdt de tafel leech makke. In foarse doaze wurdt midden op `e tafel set.

“Wat moat dat?” sis ik wantrouwich. Ik kin dizze soan, hy komt altyd mei ferrassingen. En faaks komt hy mei ark oansetten dy `t my fier boppe de pet gean. Wat hy oer hat wurdt faaks by ùs delplante.

“Lit mar sjen.” sis ik en pak er in stoel by.

Protten papier wurde op `e grûn smiten en dan komt er in grutte griene bak te foarskyn. Yn spanning sjocht er my oan.

“Wit mem wat dit is?” freget er.

“No, gjin kofjesetapparaat.” sis ik.

Dat sjoch ik sa wol. It is in scanapparaat dat foto`s scanne kin.

Ach heden, hitske.” sis ik; “der begryp ik neat fan.”

“As mem kofje hat sil ik ùtlizze.”

En sa besiket er my weiwiis te meitsjen yn wat by syn generaasje de gewoanste saak fan de wrâld is.

Skrutens foar it nije.

Wat ik net kin en net behearskje sit er djip yn. Mar dan betink ik my dat dit fan alle tiden is. Ûs mem hie dat ommers ek; stofsûger, mikser en kofjesetapparaat… se moast er earst neat fan hawwe.

Mar as der dan mar ien is dy geduld mei jo hat, dan sjoch ik de nije tiid wol sitten. Skrutens…

 

 

 

 

 

 

 

Jelmer

trochPosted on 4 Comments1min read1593 views

Tink er om!” ropt se. We sitte achter yn de tùn, myn buorfrou en ik.

It is stil om ùs hinne. In protte minsken binne al op`n paad. De stilte wurdt allinnich fersteurd troch fûgels en it ferkear yn de fierte. In trein lit witte dat er der oan komt.

Dan ynienen ropt se; “Tink er om!” In grutte moaie brune flinter mei oranje en wite wjukken giet op myn knibbel sitten.

Stil sitten bliuwe hear.” seit se noch es.

“Wêrom?” sis ik.

“Dat is ùs Jelmer.” seit se.

In pear jier ferlyn hat se in soan ferlern oan kanker. Yn ferskate bisten sjocht sy him werom kommen.

We sitte beide deastil. Ik doar my net te bewegen.

Dan komt er in selde flinter neist him sitten.

“Wa is no Jelmer?” freegje ik.

“Wit ik net. Dy it langst sitten bliuwt, tink ik.” seit se.

Efkes letter fleane se in rûntsje om ùs holle en fuort binne se.

Wat is dat dochs mei minsken dat se hun dierberen werom sjogge yn blommen en bisten? Se hawwe se nea los litte kinnen, tink ik. De groede is noch altyd te farsk.

“Dag Jelmer,” sis ik; “komst mar gauris wer.” 

Dy Jelmer…

 

Laila

trochPosted on 8 Comments0min read1827 views
Foto: Oleh aka Uno
Om seis oere yn `e moarntiid wurd ik wekker troch lûde mannen-stimmen:“Laila! Laila!”

Ik draai my om. ‘Dat binne wer lette besikers fan It Houtsje as fan It Skûtsje.” betink ik my.

Mar it hâld mar oan. Ek yn it goeie ear hear ik: “Laila! Laila!”

Oeren oan ien giet it troch. Ik kin Laila wol sjitte sa stadich oan. Der sit neat op; ik moat mar es sjen wa `t Laila is.

Twa manlju steane by ùs achter hûs. Unrêstich rinne se hinne en wer. Ik gean nei bûten; “Siikje jimme wat?” freegje ik.

“We siikje Laila.” sizze se.

“Wa is dat?” freegje ik.

“Dat is ùs kat.” De iene man kin it gûlen hast net litte, de oare seit kordaat; “Mar hy komt wol werom hear! Wy hâlde fan him en dat wit hy wol.”

De hiele nacht binne se al oan it siikjen. Hy hat al syn maten ùt it tehûs byelkoar skarrele en mar roppe en mar siikje.

“Moatte jimme net nei `t asyl skilje ?” freegje ik; “Miskyn is hy der hinne brocht.”

“Ha wy al dien.” seit de iene wert Laila fan is.

“Miskyn is hy dea rieden.” oppenearret ien. Dat falt net goed by de  oare  manlju. Fertwivele sjogge se mekoar oan. Hoe moat it no fierder sûnder Laila?

Ik nim my foar om moarn in nije Laila te heljen.

Grouwens

trochPosted on 1 Comment1min read1093 views

Myn buorfrou komt efkes lâns. Docht se wol faker. It kin moarnsier as op `e neimiddei wêze.

Yn `e fierte hear ik ha al oan kommen. Eltse sin wurdt bekrachtige mei in grouw wurd, faaks mei in flokwurd.

Fersichtich ha ik har der al es op attindearre. In skofke gong it goed, mar do wie it wer raak.

“Gelske,” sis ik; “wêrom flokst sto sa?”

“Doch ik dat?” seit se fernuvere. “Ja,” sis ik; “hast sto befestiging nedich foar was sto seist?”

Do bist kristelik, hè?” seit se; “Ik sil er rekken mei hâlde.”

“Dat is it net allinnich.” sis ik; “mar it hat ek mei noarms en wearden te krijen.”

In pear dagen ha wy har net sjoen. ‘Se hat it har oanlutsen’, tink ik.

Nuveraardich mis ik har. Ha ik dochs tè rjochtstreeks west, freegje ik my ôf. It is in best minske, se stiet altyd foar elkenien klear.

Ik sit er oer yn. Soe it wol wer goed komme tusken ùs? Mar dan op in moarn hear ik ha al ùt de fierte oankommen, al flokkend op it winterske waar.

“Kom er mar gau yn.” sis ik; “De kofje is brùn.”

Grouwens.

De Rival

trochPosted on 0 Comments0min read1156 views
naamloos-1Yn it ramt fan it Tsjerkepaad wie der yn ùs tsjerke in tentoanstelling fan skilderijen fersoarge troch eigen leden.

Under de tsjinst waard myn oandacht hieltyd lutsen nei ien bysûnder skilderij.

It is in sleepboatsje dat oan de kaai leit. Twa grutte lânfêsten hâlde him fêst oan de steiger. De skilder hat felle kleuren brûkt.

Blauwe golfkes mei wite skomkopkes dûnsje om him hinne. De loft is besiede mei hûnderten skieppewolkjes.

En eltse sneintemoarn hinget it boatsje noch oan de muorre.

Ik sjoch de makker fan it skilderij sitten en kin net litte om te freegjen wat it opbringe moatWe komme oerien.

“Mar net earder as it Tsjerkepaad foarby is.” seit er.

Sa sein, sa dien.

Hjoed ha se him  brocht. De heak siet al yn de muorre, ik hoegde him allinnich noch mar op te hingjen.

Tige tank, Bartele Bokma. Do hast dit minske tige lokkich makke.

Netwinske bisite

trochPosted on 0 Comments0min read1143 views

naamloos-1

Ik sit yn è tùn. It binne fan dy seldsume simmerjûnen dat alles om jo hinne stil is. De fûgels hawwe foar de nacht in ûnderkommen socht. It ferkear yn `e fierte stjert langsum ùt. Ik bin allinnich en tink oer de dei nei.

“Buurvrouw!” ropt in stim. It lûd komt ùt in flat achter my. “Is het goed dat ik even bij u kom zitten? Ik neem wel in drankje mee.” Foar dat ik der wat tsjinyn bringe kin rattelt er al immen oan it thùnhikje.

Der stiet er in grutte brune, breedskoudere man voor my. In soarte fan bodybuilder, ik ha him wol es metten.

Heeft u glazen?” seit er; “Ik heb mijn eigen drankje meegenomen. Houd u van Wodka? Ik meng die meestal met cola.”

“No né.” sis ik; “Ik ha myn eigen drankje.” en nip fan myn tee dy yntiid kâld wurden is.

Dan begjint er te fertellen.

Wer hy wei kommen is. Syn mem wie in Deenske, syn heit in Arabier en fia Rotterdam binne se yn Fryslân telâne kaam.

It petear kriget in oare winning. De Wodka begjint te wurkjen. Hy is wurkleas en jout de oerheid de skuld. Ek de Amerikanen, de Joaden en de Kristenen krije der fan lâns. ‘Al dy oanslaggen en oarlogen, dat is de skuld fan it grutte jild’ seit er mei in grimmitich gesicht.

Hy wol him ta wenjen sette yn Almere, seit er; der binne mear donkere minsken, der falt hy net sa op.

Ik gean oerein en huverje. “It wurd my hjir te kâld.”

Efkes letter hear ik it thùnhikje ticht klappen.

Netwinske bisite…. Brr.

Machtsstriid

trochPosted on 0 Comments1min read1170 views

poetin1024

CNbxVJimme binne  tink ik wol op `e hichte fan Stientsje ùs kat  Der ha ik it al es earder wiidweidich oer hân.

Net sa lang allyn hat se in freon krige fan minsken efter ùs. Stientsje in Fryske hûskat en Poetin in Maine Coone mei in hiele lange stambeam. Grutter ferskaat is er net te finen; de iene ùt it asyl en de oare fan adel.

Mar krekt sa as it yn de polityk giet uteinlik giet it om  macht.

Earst wie it tuike-tuike, mekoar paaie en ôfstjitte. ‘Wat hasto te bieden en ik te jaan’. Poetin stelde him underdanich op, wurde bern oan hûs.

Stadichoan waarden de grinzen ferlein sûnder dat ien it yn it snotsje hat. Hy eigenet him dingen ta sa as de itenspanne fan Stientsje. En mei de hûsrigels naam hy it net sa krekt.

Wy sjogge dat oan, fine dat earst grappich en ha ek wol bewûndering foar de gast.

Mar dan wurdt it op in moarn ier en betiid oarloch. Mei in protte wapengekletter en kattegejank wurd ik wekker.

Der stiet Poetin foar de keukensdoar, de prachtige stut fier omheech. Stientsje mei net mear yn `e hûs. Ynelkoar sit se foar de doar. Ik fiel my krêkt as it folk fan de Ûkraine: beskiten en besoademitere.

Mar dochs bliuwt hy wolkom mits hy him hâld oan ùs hûsrigels en Stientsje de baas bliuwt.

Machtsstriid…..