Om it hus

Fatsoenlikens

trochPosted on 5 Comments1min read1391 views

S Sûnt in wike rin ik mei twa ynswachtele fuotten rûn , en ek noch  trije lagen wynsels.

“Jo hawwe opsette fuotten,” sei de dokter; “dat is net goed.”

Gefolch is dat gjin skoech mear past, sels myn man syn trouskuon passe net mear en dát seit wat. Eltsenien is ynt spier om foar my geskikt fuotark te finen. Ek de soan  kaam mei toffels thùs mar maat seis en fjirtich wie te grut skotten. 

En omdat ik dochs nei de apoteek moast sei ien; “Kinst wol binnentroch gean want it eazet bûten.”

Sa sein, sa dien. Skrutens tikje ik op it raam en daliks fleant er in doar iepen. In grutte frou yn in wite jas stiet poerlilk foar my.

“Jo moatte foarom!” seit se mei stimferheffing. “Ja mar,” sis ik, hiel fan it stik; “it reint en ik rin op sokken. Ik moat wol binnentroch!”

“Neat mei te krijen. Foartaan foarom. Wy ha net foar neat in foardoar.” Se gooit my de medisinen ta en ropt noch; “Hjir gjin gewoante fan meitsje, hear!”

Ik bliuw feralterearre stean. Dan mar op hoasfuotling nei hûs. Ik kom thùs as hie ik oan it sleatsje springen west.

Fatsoenlikens is ek net mear wat it ea wie. 

Ferkearing

trochPosted on 2 Comments1min read1048 views
Fotograaf unbekend | photographer unknown
Ik ha ferkearing!” ropt se, har eagen begjinne te glânzjen.

“Né, dochs.” sis ik, en fuortendaliks ha ik der spiit fan.

Op it selde stuit tink ik oan har leeftiid, in dikke njoggentich jier en al in pear jier widdo. Har freon is fjouweren njoggentich en ek allinnich. Beide binne se noch aardich by de tiid.

“Hoe ha jim elkoar moete?” freegje ik want no wol ik ek alles witte fansels.

“Yn it fytsehok.” seit se; “Us fytsen stiene tsjinelkoar oan en dy foelen om. En sa binne wy yn de kunde kaam. En no geane wy alle dagen te fytsen, sitte op terraskes en prate oer it ferline.”

“We kamen der efter dat wy ùt it selde doarp komme.” giet se fjirder. “Mar wy smite de lapen noch net gear, hear.” seit se; “Earst mar wat fytse en elkoar kennen leare.”

“Do hast gelyk,” sis ik; “mar net te lang mei wachtsje. Jo binne âld foar dat jo it witte …”

It fytsehok dy my tinken oan eartiids; hoe spannend koe dàt wêze? 😉

Ferkearing…

Dinnebeam

trochPosted on 3 Comments1min read1206 views

Ymponearjend en ùtdaagjend stiet er efter yn de tùn, syn tûken stekke fier oer de erfgrins hinne.

Wy sille ferhûzje mar ik ha gjin each foar it hûs, ik ha allinnich mar each foar dy grutte dinnebeam.

“Wat fynst er fan?” freget myn man; “It falt my wol tsjin; in krap huske mei in grutte tùn.”

Sûnder om my hinne te sjen sis ik; “Wy dogge it.”

“Mar do hast it hûs net iens sjoen.” seit er, fernuvere.

En sa gongen wy oer.

Troch de jierren hinne ha wy in betrouwensbân opbouwd, De Dinnebeam en ik.

Do de bûtelânske buorman him omseagje woe om dat er lêst fan de nullen hie, ha ik dat mei gefaar foar eigen libben keare kinnen.

Max en Olly, ùs Cockers, Pinky de Poes. Porky en Bes, katten fan ùs soan, binne tusken syn woartels begroeven.

En no sille wy wer fuort, en moat ik de beam efter litte. We hawwe it tegearre goed troch praten, hy hie der alle begryp foar koe ik wol merkbite.

“As de lju de bile net yn dyn lea sette, dan hast noch in lang libben foar de boech.” sis ik.

En sjoch net mear efterom.

Stimmen ùt it ferline…

trochPosted on 1 Comment1min read1104 views

De doarbelle giet. Ik ferwachtsje gjin besite mar dat wit min mar noait.

Der stean twa froulje foar myn noas. Ien der fan komt kwa stim en wezen my bekend foar.

“Hoi Wokke.” seit se. We jouwe mekoar in han en in tùt, sa as âlde bekinden dogge.

En sa sitte wy op de bank en prate oer eartiids. Wy komme ùt it selde doarp en kinne de selde minsken.

We hawwe mekoar yn jierren net sjoen mar dochs pakke wy de trie wer gewoan op.

‘Wat is dat dochs?’ tink ik by my sels; ‘Dat jo nea fer fremdzje fan de minsken ùt jo bertedoarp.’

Algauw ferjitte wy de omjouwing en hawwe it oer ùs âlders en bewenners fan it doarp fan doe.

“Komme jimme es wer.” sis ik by it fuortgean want no wol ik mear witte fansels.

En dat allegearre mei troch Facebook. We hawwe inoar wer fûn.

Stimmen ùt it ferline.

It paad bjuster

trochPosted on 2 Comments1min read994 views
Foto troch Marc A. Sporys fan Unsplash
Fertwivele sjocht se om har hinne. Wer soe se weze? 

Wy hawwe nije buorren krige. Hiel aardige minsken sa te sjen.

Hy hat altyd yn de bou sitten en kin er in soart oer ferhelje. Sy is in grutte rizige frou, it moat eartiids in kreas jongfaam west hawwe.

Mar se is bytiden har sels net mear.

Dan feroaret se ynienen yn in oar wezen. Se wurdt opslach in oare persoanlikheid  se kriget in swiere stimme as hie se de burd yn de kiel.

Mei uneindich soart geduld en sefte wurdsjes besiket hy syn eigen frou werom te krijen.

Ik kom har tsjin yn de lange gong, se rint fier rjocht op, sûnder stok as rollater .

“Sille we nei hûs ta?” freegje ik en jou har in earm.

“Graach,” seit se; “as it mar nei hûs is.”

It paad bjuster.

Tolerânsje

trochPosted on 4 Comments2min read1394 views
Image: Shopmobility.ie
Wolle jo efkes wat oan `e kant gean?” freegje ik de man dy mei twa rollators it paad blokkearet.

Hy sjocht lilk efterom en docht krekt as ik net bestean.

Ik ha in oare scootmobiel oanskaffe, myn âlde wie al moannen stikken. Osa bliid bin ik er mei. Jimme  sille wol sizze dat ik net in bytsje oan it oerdriuwen bin. Mar as it jo ienige mogelik is om fan it hiem te kommen, dan binne jo oerâl bliid mei.

Ferhûzje en in nije omjouwing, wert jo ek noch osa oan wenne moatte… dan wolle jo graach fan it ste.

Yntusken ha ik yn de lange gong einliks in plakje fûn foar myn ferfiermiddel. Mar kin ik der wol by stean, freegje ik my sels ôf. Der stiet al in scooter, ien fan grutformaat. De man fan de twa rollators komt er by stean.

“Wa binne jo?” freget er; “Ik bin Tolsma.” en stekt de hân ùt.

Nei dat ik my bekend makke ha skowt er de beide rollators demonstratyf tsjin myn scootmobyl oan. “Dy dingen hearre hjir net.” sei er minachtsjend; “Dit is in hûs foar âlde minsken mei oanpaste weinen en rollators en der hearre jo noch net by.”

“Tosma! Tolsma!” ropt er ien; “Wie der wat?”

Neist ùs komt in oesa foars frommeske stean. Fan har blykt de grutte scooter te wezen. “Ne hear.” seit er en draait him ôm.

“Kom mar neist my stean. Dat kin best.” seit se. Oeren letter kom ik thus en ha ik der in freondinne by.

Tolerânsje.

Unwennegens

trochPosted on 1 Comment1min read1176 views

Oeren kin sy troch it rùt nei bûten stoarje.

Sûnt in wike is de basin ferhûze. Werom, dat begrypt sy noch net. Se hiene it sa goed mei elkoar: minske en bist .

Der kaam by;  se koe eltse kat en hûn ùt de omjouwing.

Der wie in dikke, grauwe reade kat mar der hat se rap mei ofweve, dy mocht se fuortendaliks al net lije.

Dan wiene er twa fremde magere grize bisten. “Bisten mei papieren.” sei de frou.

En dan wie der noch Sytse, de buorjonge, mar dy hearde er by. “Soe dy har ek misse? Dochs mar es efkes nei freegje.”

Om dan mar net oer de fûgels te hawwen.

Sy koe se stik foar stik. Ek dy hie se passende nammen jûn neigeande ras, kleur en aard.

Mar de fûgels hjirre hjitte oars. En de katten sil se nea efternei sitte kinne.

Want sy sit ommers efter it rùt !

Unwennegens.

Ik sil dy misse…

trochPosted on 8 Comments1min read1976 views

Wy binne dizze dagen oan it ferhûzjen.

Alles wurdt ynpakt mar dan ek alles. Fêst as los, it giet mei. As ik net oppas en bytiids in stap te bek set, sit ik yn in doaze mei in sterk touw der om hinne.

Wat moat mei en wat nèt? Dat is it kritearium dizze dagen.

Ik wol opromje en hy net. Om earlik te wêzen; it seit my neat. Op in pear dingen fan ùs heit en mem nei.

De pendule dy ùs heit yn de oarloch ruile foar bûterbonnen en ùs mem har befetsje kocht ùt it boelguod fan de herfoarme dûmny: ik kin al dy fehalen en se binne my hiel dierber.

Hoe kin ik no sok guod mei de Lege Knip meijaan?

De minsken komme ien foar ien ôfskie nimmen. Ik kry earmen om my hinne. Se sizze: “Ik sil dy misse!”  

De iene kin it gûlen net litte en de oare snuft wakker.

Wat is no miend?

Ferfarre

trochPosted on 3 Comments1min read1288 views
[foto: Drents Museum]
Wy sille ferfarre.” sei myn pake dan. Hja wennen oan in opfeart, sy neamden dy ‘de Wyk’.

Pake wie turfmakker en beppe sutele mei de koer. Se hiene it net sa rom mar dat wie wenstich yn de tritiger jierren.

Ferfarre, dat wie do destiids mei de pream. Dy lei dan foar de wal en sa waard er fan alles yntôge, oant de hinnen ta. Somstiden gongen se mar in pear meter fierderop. It hong fan de mildens fan boer ôf hoe lang se der lizze mochten.

As bern ha wy der in prachtige tyd hân; aaisykje, sletsje springe en swimme yn de opfeart. It gong hun nea te gek. It binne dierbre oantingkens wurden.

Ek wy sille ferfarre (yn dit gefal ferhûzje). Net troch ‘de Wyk’ as mei de pream mar mei in ofisjele ferhûsauto.

Wat moat mei en wat net? Myn man hat er muoite mei en wol alles mei nimme.

Ik nèt, ik moat werom tinke oan dy pream .

Ferfarre…

Faklju

trochPosted on 1 Comment0min read1328 views

Mûtsen op en sjalen om, sa sitte myn man en ik yn ‘e keamer. En dat giet no al fjirtjen dagen sa.

De bouwferieniging hat besluten dat ùs wennigen grûnich opknapt wurde moatte. Al wiken fan tefoaren binne wy op `e hichte brocht wat er barre sil.

De iene nei de oare kaam foarby. It wiene meastal mjitters. Ramen, kezinen en doaren… alles waard opmjitten. De iene kontrolearde de oare. As er ien by de doar kaam sei ik al fan tefoaren; “Opmjitte tink?”

De DE febryk moast ekstra minsken yn sette om oan de fraach fan kofje te foldwaan. Ek Snelle Jelle koe it tempo amper oan.

De petearen wiene meastal yn it Stellingswerfs. Hja hiene muoite mei de Fryske taal en omdat ik gjin Stellingwerfs machtich bin ferstinen wy elkoar goed.

Nei twa wike fan yntensyf kontakt is it hûs klear. We moatte ôfskie fan elkoar nimme, de petearen oer en wer sil ik misse.

Boppedat; it wiene faklju. Elk wist wat er fan him ferwachte waard.

Ik hoop mar dat de wurkjouwers dizze minsken waardearje en goed behannelje. Se binne hjoeddedei goud wurdich.

It beste, jonges. It giet jimme goed. It wie undanks de kjeld dochs in waarme tiid.

Faklju.