Samar

It is wer safier; alle ynstânsjes dogge in berop op ùs. Op ùs beurs mar foaral op ùs ynmoed. Altyd as novimber, decimber der oan komt is it raak.

Ik ha der wol ris nei frege wat dat no is. It andert wie: it rint tsjin krystiid en it jier rint op it ein. Dan wurde de lju oars, weakich en emosjeneler. As er wat te heljen is dan moat jo der by wêze.

Ik ha der eltse kear muoite mei. Ik fiel my skuldich ("Ik ha alles en sy hawwe neat.") En dat hawwe dy organisaasjes ek troch.

Om mar in pear te nimmen: Artsen zonder Grenzen, Ebola (Giro555), Kankerfûns, Helphûnen en Hartstifting ensafourthinne.

Wat wie dat eartiids doch ienfâldich. Op it ein fan `t jier kaam de krystlist fan de sneinskoalle lâns.

Ik sit foar de tillefysje en de safolste needgjalp leit beslach op my. "Hie ik mar in protte jild, dan krigen se allegearre wat." betink ik my. "Wer sil ik dizze kear oan jaan?" freegje ik my ôf.

Woldiedichheid hat sa syn prioriteiten mar wer leit de grins?

Jaan nei dyn bêste fermogen... soe dat it wêze?

"Diederik Samson sil skiede." sis ik tsjin myn man. "Ach, ja." seit hy; "Hy is ek in gewoan minske."

"Ja, mar dat wie san aerdich  gesin, wist noch wol?" "Nè, der wit ik neat mear fan." seit er. Nò, ik noch wol.

It filmke wie in soart ferkiezingsstunt tink ik. It wie in toanbyld fan gelok, hoe sy tegearre de hushâlding diene. De taken wiene dùdlik ferdield. En dochs gong it mis.

Der wurd hjoed de dei hiel wat ôfskieden.

"Myn buorman is twa kear trouwd west en syn relaasje ek. Hja binne osa gelokkich wurden." sizze se. Yn ùs freonenrûnte binne ek hiel wat pearen ùtelkoar gien. Ta grut fertriet fan de neiste sibben.

Mar der tsjinoer stiet dat in min houlik èk in hel wêze kin. Dan is it better foar beide partijen om net mear tegearre fierder te gean.

Mar giet it tsjintwurdich net wat maklik? freegje ik my ôf. As alles foar de wyn giet dan is it gjin kunst. Mar komme er soargen. Binne  hja der dan tsjin opwoeksen?  

Ûs libbenshûs ha ek wol es omraak skodde, sa dat ik tocht: it falt om. Stoarmen en swiere buien hat it troch stean moatten.  Mar it hûs wie op steviche fûndaminten bouwt en koe hiel wat hawwe.

Hoe dan ek, ik gun eltsenien syn gelok. Der hat dochs elk rjocht op?

"Ja, ik ûnthyt" ... Hâlde dy wurden hjoeddedei noch wat yn ?

"Dat ferklearje en ûnthjit ik." klonk it lûd troch de Nieuwe Kerk ûnder de abdicatie fan de nije kening.

Ûnder al dy Earste en Twadde Keamerleden dy de eed as de belofte ôfleinen hearde ik ynienen lûd en kreftich: "Dat ferklearje en ûnthjit ik." 

En dàt wie Lutz Jacobi. Us Fryske politikus sit sûnt 30 novimber 2006 foar de Partij van de Arbeid yn de Twadde Keamer.

"Dat ferklearje en ûnthjit ik." is oer de hiele wrâld gong. Yn de fierste ùthoeken fan de ierde koene Friezen de belofte hearre yn hja eigen taal. Sels foar de ùtstjoering fan de NOS op de Dam waard it ûnderwurp besprutsen, as soks wol troch de beugel koe.

Mar de âld foarsitter fan de Twadde Keamer Gerdi Verbeet makke dùdlik dat it Frysk in offisjele taal is dy yn de grûnwet ferankere leit.

Wat bin ik grutsk op Lutz dat sy dat oandoare. Wer wiene de oare Fryske keamerleden? Op myn reaksje kaam fuort ynienen antwurd fan Luts Jacobi.  

Tanke wol en Fryslân boppe.

Dat ûnthjit ik.

It is prachtich waar en ik meitsje plannen. It is ommers al gau Keninginnedei! Earst mar meane en dan ...

Mar it wurd neat, it ark bliuwd stean. Al gau kin ik in retoer nimme op it huske. En sa belânje ik yn de lapekoer.

"Wat ite wy hjoed?' ropt hy. Dat levert my wer in rit op nei it stee wer`t ik krekt wei kom. "It giet rûn." seit de buorfrou; "Der hearsket in goarre."

Mar wat ha ik der oan? Ik sit mei myn eigen illinde.

"Ha wy ek wat te drinken yn 'e hûs?" freegje ik. Mar alles is skjin op. Ik soe ommers boadskipje. Efkes letter hear ik myn man earmoedzjen. Ek hy belânnet tusken de lekkens. Gedeelde smart is halve smart. Ik bin dus net allinnich.

Mar hoe moat it no mei Max? Hy hat er noch net ùt west. "Doch dyn behoefte mar yn de tun." sis ik; "It mei nò." Hy begrypt er neat fan en wol rinne.

Ik skilje tusken de bedriuwen troch mei de soan as dy wat dwaan kin mar ja, dy wennet yn it westen. Dan mar de oare soan mar dy sit earne yn Dutslân. En de buorfrou? Dy hat it wol besjoen en is ôfsetten.

"Is dit it foarlân fan de âlderein ?" freegje ik my ôf . De oerhyd wol op de soarch besunigje. Soarch op maatwurk: wat soe ùs maat wêze? De femylje moat mar helpe mar as min dy net hat, wat dan?

Lokkich is dit mar in goarre. It kin noch folle, folle beroerder.